Σημερινή SigmaLive ΟικονομίαCityΑυτοκίνησηGoing OutInBusinessLifestyleMediaΕιδήσειςΑθλητικάΣημερινηCity Free Press Όλο το Διαδίκτυο
Saturday, 30/05/2009 RSS
Εθισμός εφήβων στο διαδίκτυο
Αποστολή| Εκτύπωση | 07/05/2009 | ΤΗΣ ΣΥΛΒΙΑΣ ΚΑΡΑΚΑΤΣΑΝΗ

Μεγάλη εξοικείωση με το διαδίκτυο και την προηγμένη τεχνολογία, αλλά άγνοια για τους σοβαρούς κινδύνους και τις παγίδες που κρύβει ο κυβερνοχώρος, όπως είναι η παιδοφιλία και η κυβερνοαυτοκτονία, έχουν οι Κύπριοι μαθητές. Αυτό προκύπτει από την πρώτη επαφή που είχαν με μαθητές γυμνασίου της Λευκωσίας μέλη της Παιδιατρικής Εταιρείας Κύπρου (ΠΕΚ) και της Μονάδας Εφηβικής Υγείας (ΜΕΥ) της Β΄ Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, στο πλαίσιο έρευνας για τη χρήση και κατάχρηση του διαδικτύου.
Οι επιστήμονες κρούουν των κώδωνα του κινδύνου και προειδοποιούν ότι η υπερβολική χρήση του διαδικτύου και των ηλεκτρονικών παιγνιδιών από παιδιά και εφήβους μπορεί να οδηγήσει σε εθισμό και σε σοβαρά ψυχοπαθολογικά προβλήματα. Τα άτομα που εθίζονται, ασχολούνται σχεδόν αποκλειστικά με το διαδίκτυο, απομονώνονται και μελαγχολούν, ζουν σε έναν εικονικό κόσμο, γίνονται βίαια, συχνά μένουν χωρίς ύπνο, νερό ή φαγητό, διακόπτουν το σχολείο και αδυνατούν να περιορίσουν τη χρήση. Εάν η εξάρτηση δεν εντοπιστεί έγκαιρα και δεν ακολουθηθεί η αναγκαία θεραπευτική αγωγή και στήριξη, τότε τα παιδιά ενδέχεται να εμφανίσουν βαριά κατάθλιψη, διατροφικές διαταραχές και άλλα προβλήματα υγείας, για την αντιμετώπιση των οποίων απαιτείται ψυχοθεραπεία και ίσως ενδονοσοκομειακή φροντίδα.


Πρωτοβουλία παιδιάτρων
Με στόχο να διαπιστωθεί η έκταση του προβλήματος κατάχρησης του διαδικτύου από Κύπριους μαθητές και να μελετηθούν τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας και των περιβαλλοντικών συνθηκών των χρηστών, η Παιδιατρική Εταιρεία Κύπρου, σε συνεργασία με το ΤΕΠΑΚ και τη Μονάδα Εφηβικής Υγείας της Β΄ Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, άρχισαν έρευνα στα γυμνάσια και λύκεια της Κύπρου, περιλαμβανομένων και ιδιωτικών σχολείων. Στην έρευνα θα συμμετάσχουν περίπου 1500-2000 μαθητές, ηλικίας 14-16 ετών. Όπως ανέφερε σε χθεσινή δημοσιογραφική διάσκεψη η εκπρόσωπος της Επιτροπής Εφηβικής Υγείας της ΠΕΚ, Νόνη Παλαιομυλίτου, το ερευνητικό πρόγραμμα θα διαρκέσει ένα χρόνο και περιλαμβάνει απάντηση ερωτηματολογίου και ενημέρωση των μαθητών για το φαινόμενο του εθισμού στο διαδίκτυο και τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει στην υγεία και την προσωπικότητά τους.
Οι παιδίατροι θα υποβάλουν προτάσεις για πιθανές παρεμβάσεις σε περιπτώσεις κακής χρήσης και κατάχρησης σε ατομικό αλλά και σε κοινωνικό επίπεδο, προκειμένου να ελεγχθεί το φαινόμενο, και θα εισηγηθούν μέτρα, τα οποία μπορεί να λάβει η Πολιτεία. Τα αποτελέσματα της έρευνας θα δοθούν στο Υπουργείο Παιδείας και σε άλλους φορείς, οι οποίοι επέδειξαν ενδιαφέρον και αναμένεται να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία δομών που χρειάζονται για στήριξη των παιδιών και των γονέων.
Σύμφωνα με την παιδίατρο, Δέσποινα Οικονόμου, η έναρξη του προγράμματος πραγματοποιήθηκε την περασμένη Δευτέρα, με πρώτο σχολείο το Γυμνάσιο Αρχιεπισκόπου Μακαρίου του Γ΄ στο Πλατύ Αγλαντζιάς. Για την έρευνα έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον τόσο οι μαθητές όσο και οι καθηγητές. Αφού συμπληρώθηκαν τα ερωτηματολόγια από 150 περίπου μαθητές ακολούθησε διάλογος για θέματα ασφαλούς διαδικτύου.


Αγνοούν τους κινδύνους
Οι πρώτες διαπιστώσεις, δυστυχώς, είναι ανησυχητικές. Όπως ανέφερε ο δρ Γιώργος Κορμάς της ΜΕΥ Β΄ Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, από τις απαντήσεις των παιδιών φαίνεται ότι έχουν εύκολη πρόσβαση στο διαδίκτυο και αρκετοί μάλιστα «σερφάρουν» διαμέσου των κινητών τους τηλεφώνων. Ωστόσο, δεν γνωρίζουν ή δεν είναι σε θέση ν’ αντιληφθούν τους κινδύνους, γεγονός που τους καθιστά υποψήφια θύματα.
Ο δρ Κορμάς αναφέρθηκε, εξάλλου, στα αποτελέσματα έρευνας που διεξήχθη στην Ελλάδα σε 15χρονους της Αττικής, η οποία έδειξε ότι 53,4% των εφήβων χρησιμοποιούσαν το διαδίκτυο για χρονικό διάστημα πέραν του ενός έτους, 26% ανέφεραν καθημερινή χρήση και 8% χρήση για περισσότερες από 20 ώρες εβδομαδιαίως. Διαπιστώθηκε, παράλληλα, ότι τα αγόρια χρησιμοποιούσαν το διαδίκτυο σημαντικά περισσότερο απ’ ό,τι τα κορίτσια, ενώ 1% παρουσίαζαν υπερβολική χρήση διαδικτύου (εθισμός) και 12,8% παρουσίαζαν περιοδικά ή συχνά προβλήματα σχετικά με την κατάχρηση διαδικτύου (κατάσταση πριν από τον εθισμό). Ο πιο συχνός λόγος χρήσης του διαδικτύου ήταν τα διάφορα ηλεκτρονικά παιγνίδια. Μεγάλη ανησυχία προκαλεί, εξάλλου, η διαπίστωση ότι 4,2% των εφήβων είχαν δεχτεί απειλές μέσω διαδικτύου, καθώς και το γεγονός ότι 6,2% χρησιμοποιούν το Ίντερνετ για τυχερά παιγνίδια. Επισημαίνουμε ότι στην Ελλάδα έχουν εντοπιστεί μέσα σε ενάμιση χρόνο 60 παιδιά που υποφέρουν από εθισμό στο διαδίκτυο και τυγχάνουν της αναγκαίας θεραπείας.


Χρήση δέκα ώρες την εβδομάδα
Οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί έχουν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην προστασία των παιδιών από την κακή χρήση του διαδικτύου. Σε περίπτωση που διαπιστώσουν ότι κάποιο παιδί παρουσιάζει συμπτώματα εθισμού, τότε θα πρέπει να ζητήσουν βοήθεια. Οι ειδικοί συστήνουν στους γονείς ν’ αφιερώνουν χρόνο και ν’ ασχολούνται με το διαδίκτυο μαζί με τα παιδιά τους, να συζητούν με τους εφήβους τα χρονικά όρια καθημερινής ενασχόλησης με το διαδίκτυο (να μην ξεπερνά τις δέκα ώρες εβδομαδιαίως) και να τους ενημερώνουν για τα φαινόμενα εθισμού και παρενόχλησης. Η χρήση φίλτρων για επιβλαβείς ιστοσελίδες, χωρίς όμως υπερβολές και παράλογες απαγορεύσεις, έχει θετικό αποτέλεσμα.
Βασικός κανόνας για να προστατεύονται τα παιδιά είναι να μάθουν να μην εμπιστεύονται οποιαδήποτε πληροφορία ή δραστηριότητα του διαδικτύου και να μην ανέχονται μηνύματα με προσβλητικό ή απειλητικό περιεχόμενο. Επίσης, θα πρέπει να γνωρίζουν πού μπορούν ν’ αποταθούν σε περίπτωση που οι ίδιοι ή άλλα φιλικά τους πρόσωπα χρειάζονται βοήθεια.